Lời giới thiệu |
|
QUAN ĐIỂM VỀ HỌC VÀ DẠY |
|
1. Tư duy và nhân cách quan trọng hơn kiến thức |
9 |
2. Còn cơ bản hơn cả khoa học cơ bản |
12 |
3. Vấn đề về giáo dục toàn diện ngày nay |
15 |
4. Nhà giáo và thời đại |
17 |
5. Dạy học thế nào? |
20 |
6. Hiện đại nhưng phải hài hòa, đồng bộ |
26 |
7. Hiện đại và hài hòa trong giáo dục |
29 |
8. Hiện đại và truyền thống |
33 |
9. Lời nói đầu của sách Học và dạy cách học |
36 |
10. Chiến lược phát huy nội lực của người học |
40 |
11. Luận bàn và kinh nghiệm về tự học |
75 |
12. Mấy suy nghĩ và kinh nghiệm về tự học |
127 |
13. Tự học đối với thanh niên nông thôn |
142 |
14. 5 ‘M’ và 7 ‘T’ |
144 |
15. Một số ý kiến về công tác bồi dưỡng cán bộ giảng dạy đại học |
148 |
16. Thực chất việc giảng dạy ở đại học là nghiên cứu khoa học |
156 |
17. Bàn về công tác phát hiện, đào tạo học sinh năng khiếu ở bậc đại học |
102 |
18. Khơi dậy tiềm năng về khả năng tự giáo dục, tự đào tạo, tự học của sinh viên |
168 |
19. Bàn thêm về phong cách giảng dạy mới ở đại học |
176 |
20. Chương trình và phương pháp, cái nào cần đổi mới trước? |
195 |
21. Chương trình thực nghiệm khoa học về đào tạo giáo viên phổ thông trung học |
198 |
22. Khoá tốt nghiệp đầu tiên và triển vọng |
203 |
23. Tiến bộ mới của chương trình thực nghiệm khoa học về đào tạo giáo viên trung học |
209 |
24. Giáo dục từ xa trong chiến lược giáo dục ở Việt Nam |
212 |
25. Giáo dục phổ thông với nghiên cứu khoa học |
214 |
26. Phải chăng đây là thời cơ đưa hoạt động nghiên cứu khoa học vào trường phổ thông trung học |
217 |
27. Về vai trò của hoạt động tập dượt nghiên cứu khoa học và nghiên cứu khoa học trong trường phổ thông |
223 |
28. Tập dượt cho học sinh phổ thông nghiên cứu khoa học |
231 |
29. Đã đến lúc từng bước đưa nghiên cứu khoa học vào nhà trường phổ thông |
238 |
30. Suy nghĩ về dạy nghề ở nước ta |
241 |
31. Giải quyết mâu thuẫn giữa muốn học lên và đi học nghề như thế nào? |
245 |
32. Phải chăng sắp đến thời đại hoàng kim của vừa học vừa làm? |
248 |
|
|
QUAN ĐIỂM VỀ HỌC VỀ DẠY TOÁN |
|
1. Toán học và văn nghệ |
251 |
2. Ai bảo toán học là khô khan? |
256 |
3. Toán học và triết học |
258 |
4. Rèn luyện thế giới quan duy vật biện chứng và nhân sinh quan cộng sản chủ nghĩa qua việc dạy toán và học toán ở đại học |
278 |
5. Một số ý kiến xung quanh vấn đề giảng dạy toán ở đại học |
291 |
6. Học toán, làm toán một cách thông minh, sáng tạo |
302 |
7. Tư tưởng tiến công trong toán học |
311 |
8. Nhân dự một tiết toán ở lóp 4 nghĩ về đổi mới phương pháp dạy học |
314 |
9. Thấy gì qua 25 năm mở các lớp chuyên toán? |
317 |
10. Không nên có lớp chuyên, lớp chọn |
319 |
11. Bàn thêm về các trường lớp năng khiếu |
322 |
|
|
QUAN ĐIỂM VỂ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC, VỂ NGƯỜI GIÁO VIÊN VÀ NGÀNH SƯ PHẠM |
|
1. Tự học, tự nghiên cứu mở đầu đào tạo trên đại học ở nước ta như thế nào? |
328 |
2. Mấy ý kiến về vấn đề học tập và nghiên cứu |
330 |
3. Sức xuân và nghịch lý của nghề dạy học |
343 |
4. Phải chăng là đã khai thác hết tiềm năng? |
346 |
5. Đừng đánh giá thấp học sinh |
350 |
6. Xây dựng cơ cấu đại học - phổ thông |
353 |
7. Nghiên cứu khoa học trong ngành giáo dục 40 năm qua |
359 |
8. Đôi điều suy nghĩ sau hai đợt giải thưởng Hồ Chí Minh được công bố |
370 |
9. Một vài suy nghĩ về vai trò của người thầy giáo |
374 |
10. Cần phải có những chuyển biến mạnh mẽ trong việc đào tạo, bồi dưỡng giáo viên để phục vụ cải cách giáo dục |
377 |
11. Ngành giáo dục có một tiềm lực rất to lớn để phục vụ ba cuộc cách mạng |
381 |
12. Nhà giáo và nhà khoa học |
385 |
13. Nghiên cứu khoa học - một phẩm chất cần có của người thầy giáo |
388 |
14. Vấn đề giáo viên giỏi |
390 |
15. Giải một lời thề độc |
398 |
16. Nên thực nghiệm một hình thức đào tạo giáo viên chất lượng cao |
404 |
17. Quan hệ giữa học giỏi và dạy giỏi |
407 |
18. Tầm quan trọng của “tự học”, “tự nghiên cứu” đối với người giáo viên |
410 |
19. Về thi đua hai tốt trong các trường sư phạm |
415 |
20. Đổi mối tư duy trong ngành sư phạm |
421 |
21. Về bộ môn “phương pháp giảng dạy” ở các trường sư phạm |
425 |
22. Bàn về “học” và “nghiên cứu khoa học” |
427 |
23. Bàn về đại học sư phạm trọng điểm |
433 |
24. Bài học rút ra từ quá khứ và những kiến nghị cho tương lai |
435 |
5. Vấn đề giáo viên cho miền núi |
491 |
26. Vấn đề giáo viên cho những vùng xa xôi hẻo lánh |
495 |
27. Suy nghĩ về giáo dục ở miền núi |
497 |
28. Ba mũi giáp công trong khoa học giáo dục |
500 |
29. Làm sao để ông bà giúp các cháu tự học |
503 |
30. Sư phạm gia đình |
506 |
31. Một nền giáo dục rất đáng tự hào |
508 |
|
|
QUAN ĐIỂM VỀ GIÁO DỤC TỪ XA |
|
1. Giáo dục từ xa giúp khơi ra nguồn lực về khả năng tự học |
513 |
2. Giáo dục từ xa giúp khơi ra nguồn lực “liên kết hệ thống” |
513 |
3. Khơi ra nguồn lực từ các tiến bộ khoa học - kỹ thuật và từ quản lý kiểu công nghiệp, tiến hành hai mũi giáp công |
522 |
4. Những bước đi thích hợp với hoàn cảnh Việt Nam |
533 |
5. Tranh luận về giáo dục từ xa giữa giáo sư Nguyễn Cảnh Toàn và ba giáo sư Việt kiều |
538 |
5.1. Nên chú trọng hình thức đào tạo từ xa |
538 |
5.2. Giáo dục từ xa, một phần quan trọng của nền giáo dục nhân dân |
543 |
5.3. Vị trí của giáo dục từ xa trong chiến lược giáo dục ở Việt Nam |
554 |
5.4. Giáo dục từ xa cần trở thành một quốc sách |
559 |
5.5. Hiện đại và thô sơ trong giáo dục từ xa ở Việt Nam |
566 |
5.6. Điều cơ bản là phát huy nội lực tự học của người học |
569 |
6. Không có giáo dục từ xa mạnh thì không thể đuổi kịp các nước trong khu vực về giáo dục |
573 |
|
|
TƯ DUY VỂ CHIẾN LƯỢC GIÁO DỤC |
|
1. Cần một chiến lược giáo dục độc đáo để bước vào thế kỷ XXI |
578 |
2. Lấy yếu thắng mạnh, lấy ít địch nhiều |
583 |
3. Vi-đê-ô phục vụ giáo dục |
587 |
4. Vấn đề trang bị máy vi tính cho các trường phổ thông |
589 |
5. Máy tính điện tử, một công cụ dạy và học quan trọng trong chiến lược giáo dục sắp tới |
591 |
6. Khía cạnh xã hội, nhân văn trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào việc phát triển giáo dục |
595 |
7. Khả năng tự học, một tài nguyên quý giá cần khai thác |
597 |
8. Giáo dục từ xa và chiến lược giáo dục ở Việt Nam |
602 |
9. Các lực nội sinh trong giáo dục - đào tạo |
607 |
10. Những lực cản trở sự phát triển các lực nội sinh trong giáo dục - đào tạo |
611 |
11. Cái sai của nền giáo dục hôm nay: Chưa coi trọng tự học |
613 |
12. Những cơ sở chung của vấn đề phát huy nội lực trong chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam |
617 |
13. Nội lực hàng đầu phải nói đến trong giáo dục là ở người học |
626 |
14. Khơi dậy nội lực trong giáo dục |
628 |
15. Cứng và mềm trong giáo dục và đào tạo |
631 |
16. Dễ và khó trong giáo dục và đào tạo |
635 |
17. Vận dụng triết lý gì trong chiến lược về giáo dục, đào tạo? |
639 |
18. Thế kỷ XXI nhà trường sẽ biến mất? |
641 |
19. Nên chăng dùng trắc nghiệm trong việc tuyển sinh vào đại học? |
645 |
20. Đổi mới cách tuyển sinh vào đại học |
647 |
21. Mấy vấn đề cần quan tâm trong nghiên cứu chiến lược giáo dục - đào tạo |
650 |
22. Về chiến lược giáo dục để bước vào thế kỷ XXI |
658 |
23. Cần có tư tưởng chiến lược để đuổi kịp các nước tiên tiến |
670 |
24. Chiến lược về nhân tài |
675 |
25. Bàn về chiến lược khuyến học |
681 |
26. Giáo dục từ xa với kinh tế nông thôn hiện nay |
684 |
27. Điện, đường, trường, trạm và Internet |
687 |
28. Bàn về sự nối kết hai nền văn minh |
690 |
29. Thử hình dung xã hội học tập ở nước ta 20 năm sau |
693 |
30. Chiến lược xây dựng xã hội học tập Việt Nam |
697 |
31. Phải đổi mới quản lý giáo dục |
721 |
32. Đi tắt, đối đầu trong giáo dục Đại học như thế nào? |
729 |
33. Một tỉ lệ cần được suy xét kỹ |
732 |
34. Đã đến lúc bàn về phổ cập Đại học? |
734 |
35. Xung quanh chiến lược giáo dục |
737 |
36. Bài toán “đuổi kịp” |
742 |
37. Học để “đuổi kịp” |
746 |
38. Tạo ta “sở trường” để khắc phục “sở đoản” |
750 |
39. Trường đại học trong tương lai |
752 |
|
|
PHỤ LỤC |
|
1. Tiểu sử giáo sư Nguyễn Cảnh Toàn |
754 |
2. Kỷ niệm tuổi thơ |
760 |
3. Tôi đã học ỏ trường Quốc học Vinh - Huỳnh Thúc Kháng như thế nào? |
762 |
4. Say mê toán trong học tập và giảng dạy nghiên cứu |
769 |
5. Học sinh nên học Toán thế nào cho tốt? |
775 |
6. Bước trưởng thành của một nhà bác học |
783 |