MỤC LỤC
Lời Mở đẩu 10
Phần I: KỸ THUẬT ĐIỂU KHIỂN TỔNG QUÁT 14
Chương l.NHỪNG ĐIỂU KIỆN CẨN THIẾT CỦA NGƯỜI CHỈ HUY 16
I.      KHẢ NĂNG NGHE 16
1.1.    "Nghe thấy" và "Lắng nghe" 16
1.2.    Suy nghĩ xem những nốt được viết sẽ vang lên thế nào 17
1.3.    Nhận ra được cao độ của nốt nhạc 17
1.4.    Tai nghe hòa âm 18
n. TAY NHỊP 18
n.l. Điều khiển bằng tay không 18
n. 2. Điều khiển bằng đũa nhịp 19
m. TƯ THẾ CỦA NGƯỜI CHỈ HUY TRONG KHI ĐIỂU KHIỂN 20
m.l. Thân người 20
m.2. Cánh tay 21
m.3. Một số cử điệu bên ngoài cần lưu ý 21
IV.     NHỮNG DỤNG CỤ CẦN THIẾT KHÁC 22
IV.l. Giá nhạc 22
IV.2. Tổng phổ 23
IV.3. Bục nhịp 23
V.       BIỂU ĐỒ NHỊP TRƯỜNG 23
VI.     CÁC BÀI TẬP Cơ BẢN 24
Chương 2. MỘT VÀI sơ Đồ SẮP XẾP HỢP XƯỚNG VÀ DÀN NHẠC 26
l.      SẮP XẾP HỢP XƯỚNG 26
1.1.    Họp xướng đồng giọng 25
1.2.    Hợp xướng dị giọng 27
II. SẮP XẾP HỢP XƯỚNG VỚI DÀN NHẠC 28
III. MỘT VÀI KIỂU SẮP XẾP NGOẠI LỆ 30
Chương 3. CÁC BIỂU ĐỒ HƯỚNG DẪN CÁCH ĐÁNH NHỊP 32
l.     VÀI NGUYÊN TẮC KỸ THUẬT cơ BẢN 32
II. KIỂU ĐÁNH KHÔNG DIỄN TẢ (non-espressivo) 33
II.1. Những nét đặc trưng 33
II.2. Biếu đổ ứng với các loại nhịp căn bản 33
ni. KIÊU ĐÁNH DIỄN TẢ (espressivo) 36
ni.l. Những nét đặc trưng 36
ní.2. Biểu đổ ứng với các loại nhịp càn 36
IV.     KIỂU ĐÁNH RỜI TIẾNG (ataccalo) 39
ỊV.l. Những nét đặc trưng 39
IV.     2. Biểu đổ ứng vói các loại nhịp căn bản 41
V.       KIỀU ĐÁNH NHẤN TIÊNG (marcato) 41
v.l. Những nét đặc trưng 41
V.       2. Biểu đô' ứng với các loại nhịp căn bản 43
VI.     MỘT VÀI MÔ HÌNH KHÁC ĐÊ DIEN CAC NHỊP cơ BẢN 43
KIỂU ĐÁNH NHỊP TENUTO 44
Vin. KIỂU ĐÁNH NHỊP PHÂN PHÁCH (subdivision) 45
vin.l. Phân phách trong nhịp 2 phách 45
vin.2. Phân phách trong nhịp 3 phách 50
vm.3. Phân phách trong nhịp 4 phách 52
IX. KỸ THUẬT DỒN PHÁCH (merging) 56
IX.l. Kỹ thuật dồn nhịp 2 phách - Nhịp một phách 56
IX.1. Kỹ thuật dồn nhịp 3 phách 57
Chương 4. KHỞI TẤU và CHẤM DỨT 64
I. CHUẨN BỊ VÀ KHỞI TẤU 64
1.1.     Những yêu cầu của sự chuẩn bị 64
1.1.1.     Phách chuẩn bị 64
Tư thế chuẩn bị 65
Các loại khởi tấu 66
Khởi tấu vào đúng phách 66
khởi tấu vào giữa phách 67
1.3.     Các biếu đõ khởi tâù vào đúng phách 68
1.4.     Các biếu đổ khời tấu vào giữa phách 70
II. KỸ THUẬT DỨT 72
MỘT só KỲ THUẬT ĐẶC BIỆT 76
Kỹ thuật điều khiển đảo phách 76
1.1.     Cách thông thường 76
1.2.     Kỹ thuật "hot stove" 76
1.3.     Kỹ thuật mặt phẳng chuâh 77
II. KỸ THUẬT ĐIỂU KHIỂN DẤU CHẤM LƯU 79
n.l. Dâu ngân trên toàn nhịp 79
n.2. Dâu ngân trên các phách khác nhau của nhịp 80
KỸ THUẬT ĐIỀU KHIỂN DẤU LẤY HƠI (breath pause) 82
IV.     KỸ THUẬT PHÂN CÂU (phrasing) 83
V.       KỸ THUẬT THAY ĐỔI TỐC ĐỘ (tempo) 83
Chương 6. THAY Đổi CƯỜNG ĐỘ 85
l.      KHÁI NIỆM 85
BIÊN ĐỘ CỦA NHỊP TRƯỜNG LỚN HAY NHỎ 86
SỬ DỤNG TAY TRÁI 87
IV. SỬ DỤNG CẢ HAI CÁNH TAY 88
Chương 7. sứ DỤNG TAY TRÁI 90
I. VAI TRÒ VÀ NHIỆM VỤ CỦA TAY TRÁI 92
VÀI KỸ THUẬT ĐIỂU KHIỂN VỚI TAY TRÁI 92
n.l. Diễn tả tính mạnh dần (crescendo) 93
n.2. Diễn tả tính nhẹ dần (decrescendo) 94
n.3. Điểm bè (Cuing; cue-in) 95
n.4. Một sô' nhiệm vụ khác cần điều khiển bằng tay trái 97
Chương 8. BIỂU Đổ NHỊP GHÉP 97
I. NHỊP 5 PHÁCH TRONG CÁC TỐC ĐỘ KHÁC NHAU 97
1.1.    Thành lập biểu đồ nhịp 98
1.2.     Phân tích biểu đổ 99
1.3.     Lựa chọn biểu đồ để điều khiển 99
1.4.     Các mẫu thực tập biểu đồ 100
n. NHỊP 7 PHÁCH 102
Phẩn II: CHỈ HUY HỢP XƯỚNG 105
Chương 1. THÀNH LẬP MỘT BAN HỢP XƯỚNG 107
I. HỢP XƯỚNG LÀ GÌ? 107
n. KHÁI QUÁT VỀ LỊCH SỬ ÂM NHẠC HỢP XƯỚNG 109
in. THÀNH LẬP BAN HỢP XƯỚNG 111
in.l. Những chuẩn bị về mặt hành chánh 111
in.2. Tổ chức nội bộ 111
IIỊ.2.1. Địa điểm sinh hoạt 111
111.2.2.   Những trang bị cần thiêt 111
111.2.3.   Chương trình tập dợt 111
ni.3. Tố chức chuyên môn 111
III.3.1.    Tuyển chọn thành viên 112
Ỉ1L3.2. Thử giọng 112
IV. CHẤN CHỈNH BAN HỢP XƯỚNG 113
IV.l. Tìm hiểu tình hình nội bộ 114
IV.2. Thái độ xử trí 114
IV.3. Phương diện chuyên môn 114
Chương 2. CÁCH Tố CHỨC và PHƯƠNG PHÁP TẬP HÁT 115
I. TỔ CHỨC TẬP DƯỢT 115
1.1.   Một sô' vân đê' tổng quát 115
1.2.   Đôi vói người Chỉ huy họp xướng 116
1.3.   Đôì với người đệm đàn 116
1.4.   Đôi với Ban họp xướng 117
n. PHƯƠNG PHÁP TẬP HÁT 117
11.1.    Tư thếkhi tập hát 117
11.2.    Một số kinh nghiệm cá nhân 118
Chương 3. KỸ THUẬT HUẤN LUYỆN HỢP XƯỚNG 122
l.      PHƯƠNG PHÁP LẤY HƠI 122
II.       NGUYÊN NHÂN CỦA VIỆC HÁT XUỐNG CUNG 123
n.l. Nguyên nhân vê' tâm sinh lý 123
n.2. Nguyên nhân vê' môi trường 123
n.3. Nguyên nhân vê' kỹ thuật ca hát 123
11.4.    Nguyên nhân vê' chuyên môn âm nhạc 123
DIỄN TẢ Sự THAY ĐỔI CƯỜNG ĐỘ 124
m.l. Những điểm cần lưu ý — Cách kiểm soát cơ bản 124
111.2.   Những biên đổi cường độ trong diễn cảm âm nhạc 124
IV.      TỐC ĐỘ 126
rv.l. Chọn tốc độ thích hợp 126
rv.2. Những nguyên tắc chung 127
Chương 4. TIÊU CHÍ LựA chọn bài HÁT HỢP XƯỚNG 128
I. TIÊU CHUẨN LựA CHỌN 128
Ll. Ca từ 128
12.       Âm nhạc 129
1.3. Những lưu ý chung 129
n. CÁC KHÍA CẠNH ĐÊ’ PHÂN TÍCH 129
n.l. Hình thức âm nhạc 129
n.2. Giai điệu và Tiết tâu 130
n.3. Câu trúc hòa âm 130
PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM MẪU 130
Ví dụ "Khúc Ngợi Ca Niêm Tin 130
Phần III: CHỈ HUY DÀN NHẠC 137
Chương 1. NHẠC KHÍ sử DỤNG TRONG DÀN NHẠC 139
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÊ'NHẠC KHÍ 139
CÁC NHÓM NHẠC KHÍ TRONG DÀN NHẠC 140
n.l. Bộ Gỗ 140
n.2. Bộ Đồng 143
n.3. Bộ Gõ 145
n.4. Bộ Dây 148
Chương 2. sự PHÁT TRIỂN CỦA DÀN NHẠC GIAO HƯỞNG QUA CÁC THỜI KỲ 151
l.      Sự PHÁT TRIỂN CỦA DÀN NHẠC GIAO HƯỞNG 151
n. SỐ LƯỢNG VÀ THÀNH PHẦN NHẠC KHÍ TRONG DÀN NHẠC 153
VẤN ĐỀ PHỐI 156
IV. CÁCH SẮP XẾP DÀN NHẠC 162
Chương 3. ĐẶC ĐIỂM ÂM NHẠC GIAO HƯỞNG QUA CÁC THỜI KỲ 168
l.      ĐẶC ĐIỂM ÂM NHẠC THỜI KỲ PHỤC HƯNG 168
II. ĐẶC ĐIỂM ÂM NHẠC THỜI KỲ BAROQƯE 172
ĐẶC ĐIỂM ÂM NHẠC THỜI KỲ CLASSICAL (KINH ĐIỀN) 175
IV.      ĐẶC ĐIỂM ÂM NHẠC THỜI KỲ ROMANTIC (LÃNG MẠN) 178
V.       ĐẶC ĐIỂM ÂM NHẠC THẾ KỶ XX 180
Phu ỉuc 1. Phân tích để chỉ huy hợp xương "Hallelựịah" của G.F.Hãndel 189
Phu luc 2. Một số nhạc trưởng nổi tiêng của Tk. XX 199
phu luc 3* Giói thiệu các cuốn sách sắp xuât bản 207
Tài liệu tham khảo 221