Chuyện Đông Chuyện Tây - Tập 1
Tác giả: An Chi
Ký hiệu tác giả: AN-C
DDC: 370.11 - Giáo dục với những đề tài chuyên biệt
Ngôn ngữ: Việt
Tập - số: 1
Số cuốn: 1

Hiện trạng các bản sách

Mã số: 258SB0000169
Nhà xuất bản: Tổng hợp Tp. Hồ Chí Minh
Năm xuất bản: 2019
Khổ sách: 23
Số trang: 619
Kho sách: Thư viện Sao Biển
Tình trạng: Hiện có
Lời tựa  5
1. Tại sao Sa Tăng có công bảo vệ Đường Tam Tạng đi thỉnh kinh mà lại có câu chửi "đồ quỷ Sa Tăng"? 9
2. "Phận gái mười hai bến nước": mười hai bến là những bến nào? 9
3. Rể Đông sàng, dâu Nam gián 10
4. Tại sao "Bình Ngô Đại Cáo" không nhắc đên nhà Ngô của Ngô Quyền? 11
5. Con gà trống có phải là "vật tổ" của dân tộc Pháp? 13
6. Hoa Kỳ có bao nhiêu tiểu bang? Tên của từng tiểu bang. 14
7. Tại sao lại gọi những người bán nam bán nữ là "pê-đê"? 14
8. Tại sao tên của sông Hồng không có trong thư tịch bằng chữ Hán? 15
9. Hai cấu trúc "nước mắt người giàu" và "người giàu cũng khóc" có khác nhau không? 16
10. Tại sao tên của Colomb không dược dùng để đặt tên cho châu Mỹ? 17
11. "Tru di tam tộc": tam tộc là những tộc nào? 17
12. "Ruột đau chín chiều": đó là những chiều nào? 18
13. "Mũi dại" hay "mũi vạy" (lái phải chịu đòn)? 19
14. "Đầu cua tai nheo": tai là gì? 20
15. Rắn có phủ được mèo hay không? Nếu không, tai sao có câu "Rắn có phủ l. mèo"? 20
16. Tờ niên canh bát tự là gì? 21
17. Hai tiếng (dầu) cù là xuất xứ từ đâu? 22
18. Mạc Đăng Dung có phải là người Đãn Man hay không? 23
19. Từ nguyên của từ Yule 24
20. Tại sao gọi là "ông táo"? 25
21. "Tư"tong "tư niên" và "ngày tư ngày Tết" nghĩa là gì và có phải là một hay không? 25
22. Con lân là con gì? Tại sao trong Nam nói "múa lân" mà ngoài Bắc lại nói "múa sư tử"? 26
23. Tại sao gọi là "con giáp" Mỗi con giáp có bao nhiêu năm? 27
24. Xuất xứ của tên gọi "Ba Son" 28
25. Lục dục và thất tình là những tình cảm nào? 29
26. Điện ảnh là nghệ thuật thứ bảy còn các nghệ thuật kia là gì? 29
27. Con dâu của vua gọi là gì? Tại sao lại gọi rể của vua là phò mã? 30
28. "Tứ hỉ" là gì? Có phải là "tứ khoái" không? 30
29. Tên của nước ta qua các thời kì lịch sử 31
30. "Ba hồn bảy vía" là những hồn nào, vía nào? Tại sao đàn ông chỉ có bảy vía mà đàn bà lại có tới chín? 32
31. "Tiền cheo" là tiền gì? 33
32. D.C. trong "Washington D.C" là gì? 34
33. Tại sao nói "con gái con đứa" để chỉ con gái và nói "đàn ông đàn ang" để chỉ đàn ông? 35
34. "Bánh vẽ" có phải là bánh của làng Vẽ hay không? 36
35. Anh "nằm giá khóc măng" của ông Nguyễn Lân là anh nào? 37
36. Long và Phụng khác giống, sao lại đi chung với nhau để trang trí cho đám cưới? Loan phụng hay long phụng? 38
37. Tại sao lại nói "giao thừa"? Có phải do nói trại hai tiếng "giao thời"? 39
38. Tại sao lại nói "Tết nhất"? "Nhất" có phải là "một" hay không? 40
39. "Ngũ hành sinh khắc" là gì? 41
40. Ngũ phúc lâm môn: ngũ phúc là những phúc nào? 42
41. Tại sao lại dùng hai tiếng "tu mi" để chỉ đàn ông? 43
42. Tại sao người Việt Nam lại gọi người Trung Hoa là "Tàu"? 43
43. "Sát na" là gì? 45
44. Sự tích cây thánh giá 45
45. Ông già giống ông Thọ trong tranh có phải là thần Phúc Lộc hoặc Thái Thượng Lão quân hay không? Cái trán to quá khổ của ông ta có ý nghĩa gì? 46
46. Vương phi là gì? 49
47. Có phải mấy tiênts "tôi tôi", "đôi tôi" là do "thôi nôi" mà ra? 49
48. Gà rán hăm-bu-gơ là gì? 50
49. Sự tích vắn tắt của ông Thần Tài 51
50. Tại sao gọi là "La Hán"? Có 16 vị hay là 18 vị? 52
51. Tại sao lại nói"chim chuột" để chỉ chuyện trai gái ve vãn nhau? 54
52. Góp ý cho câu "mười hai bến nước" trên Kiến thức ngày nay, số 95 và trả lời cho ý đã góp 55
53. Góp ý cho câu "đầu cua tai nheo" trên Kiến thức ngày nay, số 98 và trả lời cho ý đã góp 57
54. Góp ý cho câu "dán bùa l. mèo" trên Kiến thức ngày nay, số 98 và trả lời cho ý đã góp 58
55. Tại sao lại dùng "thị" làm tiếng lót để đặt tên cho phụ nữ? 60
56. Hằng Nga và Thường Nga có phải là một? Tại sao? 62
57. Gởi lời giải đáp về hai tiếng "cù là" và nhận xét về lời giải đáp đó 63
58. Góp ý về danh sách các vị La Hán trên Kiến thức ngày nay, số 105 và trả lời về ý đã góp 65
59. Mèo mả gà đồng: gà đồng là con gà hoang hay con ếch? 66
60. Japon và Nippon khác nhau chỗ nào? 68
61. Ren, rua: ren có phải do tiếng Pháp dentelle và rua do ajour? 69
62. Tại sao bộ đồ tắm hai mảnh lại được gọi là bikini? Bi là hai còn kini là gì? 69
63. Xuất xứ của từ mafia 69
64. Xuất xứ của hai tiếng mã tà 70
65. Sự tích "kết cỏ, ngậm vành" 71
66. Philippines: tại sao một nước Châu Á lại có một cái tên rất "Tây"? 72
67. Trung Quốc xưa có dùng vỏ ốc làm tiền hay không? 72
68. Tại sao lại nói "cù dậy" để chỉ cơn dông to gió lớn? 74
69. Có thật con voi đã từng sống ở lưu vực sông Hoàng Hà? 74
70. "Con lợn của Epicure" là gì và Epicure là ai? 76
71. Câu đối của người Tàu viếng Tôn Thất Thuyết 77
72. "Vít vồ" là gì? Xuất xứ 78
73. Từ nguyên của từ "bridegroom" có liên quan đến sự tích nào không? 79
74. Tiếng Hán có nói lái và có chơi chữ bằng lối nói lái hay không? 80
75. Nước "cam lồ" là nước gì? 81
76. Tại sao biểu tượng của SEA Games XVII lại là con sư tử? 82
77. Nguyễn Du đã dùng sai hai tiếng "lầu xanh" còn "dịch hoàn" lẽ ra phải là "cao hoàn"? 83
78. "Chín bậc phù đồ": phù đồ là gì và chín bậc có phải là "cửu phẩm"? 84
79. "Nương long" là ngực của thiếu nữ hay là hậu môn? 85
80. "Mặc cảm Ê-đíp" là gì? 86
81. Tại sao lại chỉ bọn ăn chơi ngang tàng bằng mấy tiếng "lục lăng củ trối"? 88
82. Tại sao lại gọi là "đồng bóng"? Nếu "đồng" là do "tiên đồng ngọc nữ" thì "bóng" là do đâu? 89
83. Tại sao lại gọi nước Nhật là Phù Tang? 90
84. Địa danh "Đà Lạt" có phải là do một câu bằng tiếng La Tinh mà ra? 91
85. Đức Mẹ Đồng Trinh: đã là mẹ, sao còn đồng trinh? 92
86. Chữ  93
87. Tại sao các học giả lại giảng "mày ngài" là "ngoạ tàm my" chứ không phải "nga my"? 94
88. Dân dĩ thực vi thiên hay vi tiên? 96
89. Có một mối tình Xuân Hương - Chiêu Hổ trong thực tế hay chỉ có văn thơ cợt nhả với nhau mà thôi? 96
90. Một mai ai đứng bên kinh, Ai phò giá triệu, ai rinh quan tài: Kinh là gì và tại sao lại rinh quan tài? 99
91. Bà Thiên Hậu Thánh Mẫu là ai? 100
92. Tại sao bên Phật giáo không dùng hai tiếng "truy điệu" mà lại dùng "truy tiến"? 102
93. Lục lễ trong việc cưới hỏi là những lễ nào? 102
94. Tam quân là những quân nào? Có đồng nghĩa với ba quân hay không? 102
95. "Ta đã đến, ta đã thấy, ta đã thắng": có phải đây là câu nói của hoàng đế Nã Phá Luân? Ông đã nói câu này trong dịp nào? 103
96. "Giá" là lấy chồng, gả chồng: tại sao trong Nam lại nói đàn bà goá là đàn bà "giá"? 105
97. Có phải thi hào Tagore cũng còn là một nhà hoạt động tôn giáo nổi tiếng? 105
98. "Một nắng hai sương": tại sao có một nắng mà tới hai sương? 106
99. Con sông chảy qua Hán Thành, thủ đô của Hàn Quốc, là sông Hàn hay sông Hán? 106
100. Vì sao lại gọi là đèo Ba Dội? Dội là gì? 107
101. Giải thích câu: Sinh con rồi mới sinh cha, Sinh cháu giữ nhà rồi mới sinh ông 108
102. Hợp chủng quốc hay Hợp chúng quốc? Chung cư hay chúng cư? 109
103. Tên thật của vua Trụ (nhà Thương) là gì và Trụ có nghĩa là gì? 110
104. Tại sao lại gọi Hoa Kỳ là Chú Sam? 111
105. Học giả Nguyễn Hiến Lê dịch bâtonnet là "quản bút" mà nói rằng vua Trụ đã sáng chế ra quản bút. Điều này có đúng hay không? 113
106. "Đống rác bếp" là gì và ở Việt Nam có đống rác bếp hay không? 114
107. Có phải chữ "quân" trong tiếng Hán không bao giờ dùng để chỉ phụ nữ? 116
108. Tại sao trước đây người Nam Bộ gọi người Khmer là "đàn thổ"? 117
109. Tại sao người Khmer gọi người Việt Nam là "Duôn"? 117
110. Tại sao lại dùng mấy tiếng "lang bạt kỳ hồ" để chỉ việc rày đây mai đó? 118
111. Vị trí của Osiris trong thần thoại Ai Cập 120
112. Có phải "All children are our children" là "Tất cảtrer em là trẻ emcuar chúng ta" như đã dịch và đã in trên một con tem (phát hành năm 1992) của ngành bưu chính hay không? 122
113. Văn minh "tiền Colombia" là nền văn minh nào ở Colombia? 122
114. "Ăn như hạm": hạm là gì? 124
115. Tại sao lại gọi Gandhi là "Mahatma" và Nehru là "pandit"? 125
116. Vài vấn đề liên quan đên chữ  125
117. Tiếng Afrikaans là tiếng gì? 127
118. "Kim sỉ điểu" là loại chim gì? 129
119. Vài thí dụ về từ nguyên dân gian trong tiếng Pháp 130
120. Củ chi là củ gì và danh từ này có liên quan gì đến địa danh Củ Chi? 131
121. Ai là người Việt Nam đầu tiên viết văn tiếng Việt bằng chữ quốc ngữ? 132
122. Tịa sao tiếng Anh lại gọi ông già Noel là Santa Claus? 133
123. Góp ý cho câu giải đáp về Tagore trên Kiến thức ngày nay số 122 và trả lời cho ý đã góp 134
124. Tam phụ bát mẫu gồm có những ai? 136
125. Góp ý cho cách giải thích câu "Ta đã đến, ta đã thấy, ta đã thắng" trên Kiến thức ngày nay số 122 và trả lời cho ý đã góp 137
126. Nói "á kim, á hậu,…" vậy có thể nói "á nam á nữ" thay cho "ái nam ái nữ" không? 138
127. Tại sao cứ phải dùng từ "lô-gich" mà không dùng một từ nào "thuần Việt"? 138
128. Nghĩa đích thực của "(être) le coq du village" 140
129. Có phải do quyết định độc đoán của Tần Thuỷ Hoàng mà chữ trẫm và chữ tội đã bị dùng khác đi? 140
130. Có phải là Chuyện Đông chuyện Tây (Kiến thức ngày nay 122) đã quá đề cao vai trò của Napoléon đối với khoa Ai Cập học? 141
131. Lê Trung Hoa chủ trương viết tên của Thành phố Hồ Chí Minh với chữ t thường có đúng hay không? 144
132. 42 đời tổng thống Hoa Kỳ 145
133. Tại sao ngày xưa cứ đến Tết người ta thường dán hình Thần Đồ, Uất Luỹ trước cửa nhà? 146
134. Tại sao trong một số tranh Phước, Lộc, Thọ, còn có hình con dơi, con nai và cây tùng? 149
135. Alexandre de Rhodes có phải là người đã sáng tạo ra chữ quốc ngữ không? Mục đích của ông là gì? 151
136. Góp ý cho cách giái thích câu "Dân dĩ thực vi thiên" trên Kiến thức ngày nay số 117 và trả lời cho ý đã góp 155
137. Góp ý cho cách giải thích từ "hạm" (trong "ăn như hạm") trên Kiến thức ngày nay số 125 và trả lời cho ý đã góp 157
138. Có phải bút hiệu của Nguyễn Khắc Hiếu (Tản Đà) bắt nguồn từ một giai thoại? 158
139. "Sanh ta là cha mẹ ta; hiểu ta chỉ có…": xin cho biếtai đã nói câu này và cho biết nguyên văn tiếng Hán 160
140. Người "A-bô-ri-giơ-nôn" ở Australia là người gì? 161
141. Nhà Đông A có phải là nhà Trần? Tại sao lại gọi như thế? 162
142. Tại sao lại nói "quay tít thò lò"? "Thò lò" là gì? 163
143. Xin nhắc lại truyện "Chử Đồng Tử". "Chử Đồng Tử" có phải là cậu bé ở bãi sông? 164
144. "Khoẻ như vâm": "vâm" có phải là voi? Đâu là xuất xứ của từ này? 167
145. Góp ý cho cách giải thích hai tiếng "giao thừa" và trả lời cho ý đã góp 168
146. Cách gọi tên các ngày trong tuần từ thứ hai, thứ ba … đến Chúa Nhật bắt nguồn từ đâu? 170
147. Tại sao lại gọi cái rựa (để bửa củi) là "đực rựa"? 171
148. Tại sao không gọi cái báo gờ (hoặc chỉ giờ) mà lại gọi là "đồng hồ"? Tại sao có thể nói "một tiếng", "hai tiếng"… thay cho một giờ, hai giờ, …? 173
149. Tại sao trước đây Thái Lan được gọi là Xiêm hoặc Xiêm La? Tại sao lại đổi thành Thái Lan? Các tên đó có ý nghĩa gì? 174
150. Kiến trúc trong bức ảnh kèm theo là gì, toạ lạc tại đâu và được xây cất và niên đại nào? Ba chữ Hán ở giữa phần trên của kiến trúc này là những chữ gì? 177
151. "Phù Nam" có phải là phiên âm từ tiếng Khmer "phnom" (=núi)?Tại sao lại gọi tên một nước bằng một từ co nghĩa là "núi"? 181
152. Xin cho biết thêm một số chứng cứ về sự có mặt của con voi tại lưu vực sông Hoàng Hà 185
153. Có thật là cụ Trương Vĩnh Ký đã sai ở nhiều chỗ khi chú giải Truyện Kiều như ông Nguyễn Quảng Tuân đã nói hay không? 187
154. Góp ý cho cách giải thích địa danh "Thành phố Hồ Chí Minh" trên Kiến thức ngày nay số 130 và trả lời cho ý đã góp 188
155. Giới thiệu bài "Giang lâu thư hoài" của Triệu Giả 194
156. "Mút chỉ cà tha": "cà tha" là gì và hai tiếng này bắt nguồn từ đâu? 196
157. Trả lời thắc mắc về bài thơ "Ký ức trắng" của Phan Hoàng 197
158. Nước Đại Lý có phải là nước Nam Hán của Lưu Cung? 199
159. Tại sao người Pháp gọi Đài Loan là Formose và người Anh gọi là Formosa? 200
160. Chữ Hán và chữ Nho có khác nhau không? 200
161. Ý nghĩa của từ "mặc khải" 202
162. "Bắt cá hai tay" hay "bắt cả hai tay"? 203
163. Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam (KHXH, 1991) đã nhất loạt ghi các họ Chu và Châu thành Châu, Huỳnh và Hoàng thành Hoàng, Vũ và Võ thành Võ. Làm nhưthees có đúng hay không? 205
164. Có phải tiếng Nhật đã mượn rất nhiều ở tiếng Anh, rồi tiếng Pháp? Dẫn chứng 207
165. Ông An Chi căn cứ và đâu mà nói rẳng Việt-Hán từ điển tối tân (Chin hoa, Chợ Lớn, 1962) chỉ là mọt bản sao chép của Từ điển Việt Hán (Bắc Kinh, 1960)? 208
166. Văn Thiên Tường là ai, người Việt Nam hay người Trung Quốc và có phải là tác giả của bài "Chí khí ca"? 212
167. Nhận xét về nhận xét của Trương Chính trên Thế giới mới số 54 (5-1993): có nên luận vè tử giả hay không? 214
168. Ngô Chi Lan và Nguyễn Hạ Huệ là ai? Xin cho biết vài nét về tiểu sử và văn thơ của mỗi người 218
169. Tên lục địa và tên hàng hải của nước Trung hoa trong tiếng La Tinh 223
170. Về danh từ canina có nghĩa là thịt chó trong tiếng La Tinh 224
171. Có đúng là các vua nhà Nguyễn chỉ lo tô sửa cho kinh thành Huế mà chẳng chú ý gì đến giang sơn tổ quốc như Trương Chính và Đặng Đức Siêu đã viết trong Sổ tay văn hoá Việt Nam hay không? 225
172. Góp ý cho cách giải thích câu "bắt cá hai tay" trên Kiến thức ngày nay số 141 và trả lời cho ý đã góp 229
173. Viên môn là gì? 231
174. "Yên sĩ phi lý thuần" là gì? 233
175. Con "kiến sư tử" là con gì? 233
176. Về động từ "lấy" trong câu "Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy" 234
177. Tên Hãn Việt của mười cảnh đẹp Hà Tiên 236
178. Gópys: "Mặc khải" là ban phát, ban ơn chứ không phải như ông An Chi đã giảng trên Kiến thức ngày nay số 141. An Chi trả lời 237
179. New Zealand: Zea là gì? 238
180. Chùa Thiên Mụ hay Thiêng Mụ? 239
181. Tại sao lại gọi là "mâu thuẫn" 240
182. Nhận xét thêm về một số định nghĩa trong Từ điển Anh-Việt của Viện ngôn ngữ học do nhóm Hồ Hải Thuỵ biên soạn 240
183. Tại sao lại thay đổi mà gọi Cộng hoà Triều Tiên (Nam Triều Tiên) là Đại Hàn Dân Quốc hoặc Hàn Quốc? 242
184. Lịch sử và kiến trúc của Chùa Vàng ở Myanmar 245
185. Vũ vô kiềm toả năng lưu khách, Sắc bất ba đào dị nịch nhân: đây là câu đối của ai? 247
186. Việt Nam có bao nhiêu dân tộc? 249
187. "Thông" trong "cây thông" chữ Hán viết thế nào? 250
188. "Già kén kẹn hom": "kẹn hom" hay "kẹn hon"? 250
189. "Câu đương" là gì? 252
190. Xuất xứ của hai tiếng "đăng cai" 255
191. Sao lại nói "đầu Ngô mình Sở" mà không nói "mình Triệu" hoặc không dùng tên nước nào khác? 256
192. Nói rõ thêm về cái thò lò trong câu "quay tít thò lò" 258
193. Nguồn gốc của tên gọi chùa Hương. Vài nét về cảnh chùa. 260
194. Xuất xứ của câu "Nhàn cư vi bất thiện". "Bất thiện" hay "bất tiện"? 262
195. "Tiếng chuông Thiên Mụ, canh gà Thọ Xương" và "Tiếng chuông Trấn Vũ; canh gà Thọ Xương": câu nào đúng? 263
196. Giới thiệu sơ lược bộ Cổ kim đồ thư tập thành 264
197. Nói thêm về mối quan hệ tr ~ đ 266
198. An Chi nói Caesar là quan chấp chính và quan độc tài còn Anh Quý thì lại nói ông ta là hoàng đế: ai đúng? 269
199. Tại sao lại gọi người đàn bà dữ là "sư tử Hà Đông"? 271
200. Thế nào là một câu đối hay? 273
201. Người La Mã xưa có thờ cúng người chết hay không? 276
202. Góp ý và trả lời ý đã góp về cách dịch từ révélation 278
203. Rốt cục thì có 16 hay 18 vị La Hán? 279
204. Góp ý và trả lời ý đã góp về cách viết và gọi tên tác giả Huình-Tịnh Paulus Của 283
205. Góp ý và trả lời ý đã góp liên quan đến họ Hoàng - Huỳnh 285
206. Tại sao các nhà Nho dịch âm trại xa tiếng nước ngoài? 287
207. Tại sao các năm Mẹo và Mùi cũng còn gọi là Mão và Vị? 288
208. Tại sao trong nhiều trường hợp người ta lại không phiên âm địa danh và nhân danh Trung Quốc bằng âm Hán Việt mà lại viết theo cách phiên của tiếng Pháp hoặc tiếng Anh? Cách phiên bằng tiếng Pháp và tiếng Anh khác nhau là do đâu? 290
209. Có thật là tiếng nói của loài người đã ra đời cách đây hai triệu năm? Bằng chứng? 293
210. Tiểu sử của Alexandre Rhodes 296
211. Lịch cộng hoà (của Pháp) là lịch gì? Tên các tháng của lịch này và tương ứng của nó với lịch hiện nay 299
212. Trang hạt môi khôi (hoặc văn côi, mân côi) là gì? Tại sao lại gọi thế? 300
213. Lại góp ý và trả lời về thành ngữ "bắt cá hai tay" 303
214. Năm châu bốn biển là những châu nào và những biển nào? 305
215. Nguồn gốc của lối nói "ông xã", "bà xã" để chỉ người chồng và người vợ 308
216. Tại sao gọi là "Trung Đông", "Cận Đông"? Những vùng này gồm có những nước nào? 310
217. Chữ "sic" có nghĩa là gì và dùng trong trường hợp nào? 312
218. Tuần và các ngày trong tuần ở phương Tây và phương Đông 313
219. Tên các tháng trong tiếng Anh, tiếng Pháp và các ngôn ngữ khác ở châu Âu 318
220. Về đề nghị dùng hình thức chính tả khác nhau để viết từ đồng âm (khác nghĩa) 320
221. Tại sao trong chữ Pháp, cùng một âm lại có thể được ghi bằng nhiều cách? Điều này có lợi hay không? 323
222. Lịch sử của pháo quân sự, pháo tết và  pháo cờ tướng 325
223. Hà bá có lấy vợ hay không? 330
224. Về bài "Sư tử hay lân" trên báo Văn Nghệ TP. Hồ Chí Minh số 97 331
225. Có phải ta và Tàu có mọt số giai thoại giống nhau về câu đối hay không? 333
226. Câu đối chiết tự chữ tư 339
227. Trả lời hai vị Hiếu Thiện và An Đạo về lời kể truyện "Chủ Đồng Tử" trên Kiến thức ngày nay 134 341
228. "Tứ chiếng" (trong "trai tứ chiếng") là gì? 348
229. Xuất xứ của câu "Hãy trả lại cho Caesar những gì của Caesar" 350
230. Tại sao  350
231. Đặc điểm của một vài số đếm trong tiếng Pháp và các thứ tiếng khác 352
232. Về chữ "Phúc"  355
233. "Cây thước vàng" là cây thước gì? 356
234. Chung quanh hai câu cuối của bài thơ "Hoàng Hạc lâu" 357
235. Xuất xứ của câu "Bất hoạn bần nhi hoạn bất quân 359
236. Xuất xứ của yếu tố "hoa" trong "Trung Hoa" 361
237. "Ba" và "má" trong tiếng miền Nam có phải là gốc Pháp? 363
238. Lại góp ý và trả lời về "bắt cá hai tay" 365
239. Hàm nghĩa của câu đối "Vị Thuỷ đầu can nhật - Kỳ Sơn nhập mộng thần" 367
240. Ở Huế có địa danh "Thọ Xương" hay không? 373
241. Có phải lúc làm quan Khổng Tử cũng giết người? 376
242. "Lúa tốt xem biên - người hiền xem tướng": chữ "lúa" có đúng không? 376
243. Nôi dung bài thơ "Lương Châu từ" của Vương Hàn 378
244. "Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao" chỉ là chuyện ước lệ 381
245. Âm thanh có diễn tả sự vật hay không? 384
246. Mối quan hệ giữ con dơi và chữ "phúc" 389
247. Ý nghĩa của câu thần chú "Án ma ni bát mê hồng" 391
248. "Nòng nọc đứt đuôi từ đây nhé": Đứt hay không đứt? 392
249. "Tà tà bóng ngả về Tây": về Tây hay về Đông? 393
250. "Cô Tô thành ngoại Hàn San tự": Cô Tô hay Tô Châu? Bài thơ có liên quan của hai thầy trò nhà sư chùa Hàn San 394
251. "Tin mừng" hay "Phúc âm"? 396
252. "Tạo hoá" và "tạo vật" là một hay là hai? 397
253. Chữ 398
254. Thành ngữ "giãy tê tê" có liên quan gì với con tê tê? 400
255. "Cổ bồn" là gõ chậu hay là gõ nhạc khí? 402
256. Có phải trong tiếng Việt mỗi tiếng (âm tiết) đều mang nghĩa? 404
257. Âm Hán Việt có "r" đầu hay không? 408
258. Dù sao thì "năm tấc vai"và "mười thước thân" cũng là một kiểu ước lệ khập khiễng 409
259. Lại góp ý và lại trả lời về "kích thước" của Từ Hải 410
260. Trung Quốc có hòn Vọng Phu hay không? 411
261. Theo bộ phim Tần Thuỷ hoàng của Hongkong thì Tần Thuỷ Hoàng là con ruột của Thừa tướng Lã Bất Vi con nhân vật Giao Ái thì có bộ phận sinh dục đặc biệt. Các tình tiết này có đúng với thực tế không? 413
262. Thập thất cửu không là gì? 416
263. Trọng nghĩa khinh tài: tài là tài năng hay là tiền tài? 416
264. Cả hai đều là vợ cả 417
265. Câu đối "Lục mộc sum sum  (…)" 417
266. Xuất xứ của hai tiếng nát bàn 41
267. Lê Thánh Tôn hay Lê Thánh Tông? 421
268. Chín chữ cù lao 422
269. Địa danh Hà Nội có từ bao giờ và do ai đặt? 422
270. Tên sao Thiên Riêu chữ Hán viết thế nào? 424
271. Góp ý về cách hiểu cau Om Mani Padme hum và trả lời cho ý đã góp 424
272. Vành ngoài bảy chữ vành trong tám nghề: đó là những chữ gì và nghề gì? 428
273. Hai chữ cuối của câu Kiều thứ 845 là trà mi hay đồ mi? 430
274. Có đúng con cá là biểu tượng của Chúa Jesus hay không? 433
275. "Thiên cổ sự" là sự gì? 434
276. Về bài thơ "Hồng diệp lương mai" 434
277. Đồng bạc hoa xoè là đồng bạc gì? Tại sao vào năm 1883 mà ở Việt Nam lại có lưu hành đồng bạc Mễ Tây Cơ? 437
278. Dựng vợ gả chồng: dựng là gì? 439
279. Góp ý thêm vè câu đối "Lục mộc sum sum (…)" 440
280. Có phải chữ ngọ  443
281. Hoàng đạo và giờ hoàng đạo là gì? Tên của 12 đơn vị hoàng đạo trong các thứ tiếng Pháp, Anh, Hán 446
282. Câu "Sắm sanh lễ vật mọi đường" có phải của Truyện Kiều không? 449
283. Bát tiên là những ai? Sự tích của từng vị 449
284. Giữ Amerigo Vespucci và Christopher Colombus, ai là người chính thức tìm ra châu Mỹ? 455
285. Tao khang chi thê là đạo trọng; Nghĩa kim bằng bần tiện mạc vong 455
286. Tại sao lại dùng tên Cochinchine để gọi Nam Bộ (Việt Nam)? 457
287. Bàn thêm về câu "Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao" 461
288. Hai chữ dương cửu nghĩa là gì? 466
289. Thượng/thướng hạ/há 467
290. Về nhân vật Lý Tự Thành 469
291. Hy Giám hay Khước Giám? 470
292.Dược sư lưu ly Phật là ai? 471
293. Tại sao lại gọi Trung Hoa là Cathay? 472
294. Thuyền Bát Nhã là thuyền gì? 474
295. Chiết tự chữ "nhàn" 475
296. Tần Thuỷ Hoàng họ Doanh hay họ Triệu? Nhân vật lochj sử này mang họ nào thì hợp lý nhất? 476
297. Tệ trong tiền tệ có phải là tệ trong tệ bạc không? 479
298. Người Trung Quốc ngày nay làm thơ Đường luật theo hệ thống ngữ âm nào? 480
299. Lại bàn về "Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao" 484
300. "Tam thập nhi lập" là lời của ai? Nguyên văn đầy đủ 486
301. Tại sao prénom (pré = trước) lại đặt sau nom? Prénom thực ra nghĩa là gì? 488
302. Cách đặt tên của người La Mã 489
303. Một nguyên có bao nhiêu năm? 493
304. Quan hệ giữa sáng xán trong xán lạn 45
305. Từ nguyên của heomay trong gió heo may 496
306. Bài thơ mà câu đầu là "Nhàn vân đàm ảnh nhật du du" là của ai và được sáng tác trong hoàn cảnh nào? 500
307. Tác giả của Truyền kỳ mạn lục tên là Nguyễn Dữ, Nguyễn Dư hay Nguyễn Tự? 501
308. Kinh Triệu quận và Trần Lưu quận ở đâu? 505
309. Nông cổ mín đàm: mín là gì? 505
310. Một trăm họ của người Việt 506
311. Ăn vóc học hay: vóc là gì? 508
312. Những cau Kiều mà tiếng thứ hai mang thanh trắc 513
313. Tại sao lại nói "phục sát đất"? 516
314. Nguyên văn và bản dịch bài "Thu hứng" thứ nhất của Đỗ Phủ 517
315. Lịch sử việc chia ngày thành giờ của phương Đông và phương Tây 519
316. Tên các ngày trong tuần của Trung Quốc thời xưa 523
317.Tiếng Việt có bao nhiêu từ "cái" thuần Việt và Hán Việt? 526
318.Hai chữ đầu của câu Kiều thứ 1991 là thiền trà hay thuyền trà? 529
319. Nhân vật Lý Tự Thành theo những cách nhìn khác nhau? 532
320. Préproto khác nhau thế nào? 535
321. Đôi câu đối có mấy tiếng cuối là "thiêm thọ" và "mãn đường" 538
322. Câu đối Tết ra đời từ bao giờ? 540
323. Cách viết hai tiếng "câu đương" trong chữ Hán 541
324. Chó nhảy bàn độc: "độc" hay là "đọc"? Bàn độc (hoặc bàn đọc) là gì? 542
325. Chim quyên là chim gì và chim quyên trong hai câu Kiều 556 và 1307 có phải là một hay không? 544
326. Vương Hy Chi là thông gia với Tạ Dịch chứ không phải là chàng rể 550
327. Nhận xét cách nhìn của tác giả Nguyễn Tế Nhị về "số đo của Từ Hải" 551
328. "Tam dương khai thái": tam dương có phải là ba con dê hay không? 554
329. Ba mươi sáu chước, chước gì là hơn (Truyện Kiều, câu 1110): "chước gì" là chước gì và ba mươi sáu chước là những chước nào? 557
330. Có đúng là Marco Polo (người Ý) đã đọc cho bạn tù ghi lại quyển du ký của mình bằng tiếng Pháp hay không? 560
331. Tại sao ở bang Missouri của Mỹ mà lại có "một nền văn minh cổ Ấn Độ"? 561
332. Bàn thêm về bài thơ Đường luật của Quách Mạt Nhược làm để tưởng niệm Chu Ân Lai 562
333. Lại bàn về cách viết hai tiếng "câu đương" trong chũ Hán: Hai 566
334. Về ba chữ "lòng xà địa" trong bài thơ "Ngôn hoài" của thiền sư Không Lộ 567
335.Ai là triết gia phương Tây cũng có một bà vợ dữ như "sư tử Hà Đông" của Trần Tháo ở Trung Hoa? 571
336. Khi trả lời về họ của người Việt, ông An Chi đã quên hay là chưa biết đến họ "Cái"? 573
337. Có thật là chim quyên có kêu vào ban đêm và chim nhạn cũng là dấu hiệu của mùa xuân hay không? 574
338. Chim quyên chính là "chim chìa vôi (rẽ quạt) - khuyên - vành khuyên" ? 579
339. Danh sách 12 vị Thánh tông đồ của Chúa Jesus 580
340. Xuất xứ của câu "Thập niên thụ mộc, bách niên thụ nhân" 582
341. Nghĩa đích thực của hai tiếng "ô y" trong bài "Ô Y hạng" của Lưu Vũ Tích 583
342.Có phải người đời thường dùng hình ảnh trúc-mai để chỉ sự đẹp đôi? Mai có phải là một loại tre? 585
343. Bất hiếu hữu tam, vô hậu vi đại. Vậy hai điều bất hiếu kia là gì? 589
344. Bài "Thạch Đầu thành" của Lưu Vũ Tích có nói đến hai tiếng "nữ tường". Nữ tường là gì? 591
345. "Xuân nhật ngưng trang thướng thuý lâu" (thơ Vương Xương Linh): chữ ngưng ở đây nghĩa là gì? 592
346. "Cầm tặc tiên cầm vương" là một câu trong bài thơ nào của Đỗ Phủ? 594
347. Tôn Tẫn có viết sách binh pháp hay không? 595
348. Một số chỗ sai trong Từ điển Bách khoa Việt Nam, tập 1 596
349. Mấy bài thơ của Đỗ Thẩm Ngôn, ông nội của Đỗ Phủ 598
350. Nguyên văn bài thơ của thứ sử Lý Ngao tặng thiền sư Duy Nghiễm và mấy vấn đề hữu quan 602
351. Về câu tục ngữ" To đầu mà dại, lớn (sic) dái mà khôn"của nhà bác ngữ học Phan Ngọc 607
352. "Gác mái ngư ông về viễn phố" (thơ Bà Huyện Thanh Quan): gác mái lúc nào? 609
* Bảng tra cứu theo chủ điểm (Số Ả Rập là số thứ tự của từng câu) 611